7TH-JUNE CURRENT AFFAIRS

ಮೌಂಟ್ ಕನ್ಲಾನ್

ಸುದ್ದಿ :

ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮೌಂಟ್ ಕನ್ಲಾನ್ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಿದೆ.

 

> ಮೌಂಟ್ ಕನ್ಲಾನ್ : 

• ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ನ ನೀಗ್ರೋಸ್ ದ್ವೀಪದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತವಾಗಿದೆ.

• ಪರ್ವತವು ವಿಶ್ವದ 42 ನೇ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ದ್ವೀಪವಾಗಿದೆ.

• ಕನ್ಲಾನ್ 2,465 ಮೀ (8,087 ಅಡಿ) ಗರಿಷ್ಠ ಎತ್ತರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

• ಪೈರೋಕ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕೋನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಕುಳಿಗಳ ಲೈನಿಂಗ್‌ನಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.

> ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ :

• ಇದು ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದ ಒಂದು ದ್ವೀಪಸಮೂಹದ ದೇಶವಾಗಿದೆ.

• ರಾಜಧಾನಿ : ಮನಿಲಾ.

• ಪಶ್ಚಿಮ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಮಹಾಸಾಗರದಲ್ಲಿ , ಇದು 7,641 ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

• ಉತ್ತರದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶಾಲವಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ : 

 1.ಲುಜಾನ್

 2. ವಿಸಯಾಸ್

 3. ಮಿಂಡಿನಾವೋ

• ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ದಕ್ಷಿಣ ಚೀನಾ ಸಮುದ್ರ , ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಫಿಲಿಪೈನ್ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಸೆಲೆಬ್ಸ್ ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದಿದೆ.

• ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ತೈವಾನ್ , ಈಶಾನ್ಯಕ್ಕೆ ಜಪಾನ್ , ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯಕ್ಕೆ ಪಲಾವ್ , ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ , ನೈಋತ್ಯಕ್ಕೆ ಮಲೇಷ್ಯಾ , ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಮತ್ತು ವಾಯುವ್ಯಕ್ಕೆ ಚೀನಾದೊಂದಿಗೆ ಕಡಲ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ.

• ವಿಶ್ವದ ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶವಾಗಿದೆ.

• ದೇಶದ 11 ದೊಡ್ಡ ದ್ವೀಪಗಳೆಂದರೆ: 

 1.ಲುಝೋನ್ , 

 2.ಮಿಂಡನಾವೊ ,

 3. ಸಮರ್ ,

 4. ನೀಗ್ರೋಸ್ 

 5.ಪಲವಾನ್ , 

 6.ಪನಾಯ್

 7.ಮಿಂಡೋರೊ 

 8.ಲೇಟೆ 

 9. ಸೆಬು , 

10.ಬೋಹೋಲ್  

11.ಮಾಸ್ಬೇಟ್.

• ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತ : ಮೌಂಟ್ ಅಪೋ

• ಅತಿ ಉದ್ದದ ನದಿ : ಕಗಾಯನ್ ನದಿ ( ಉತ್ತರ ಲುಜಾನ್ )

• ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಭೂಕಂಪನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್ 23 ಸಕ್ರಿಯ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಪ್ರಮುಖವಾದವು ಎಂದರೆ :

 1.ಮಯೋನ್ ,

 2.ತಾಲ್ , 

 3.ಕ್ಯಾನ್ಲಾನ್  

 4.ಬುಲುಸನ್

ಇವುಗಳು ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಸ್ಫೋಟಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿವೆ.

---------------------------------------------------------------------------

2}ಕ್ಲೌಡಿಯಾ ಶೀನ್ಬಾಮ್ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆ 

ಸುದ್ದಿ :

ಕ್ಲೌಡಿಯಾ ಶೀನ್ಬಾಮ್ ಮೆಕ್ಸಿಕೋದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.

• ಕ್ಲೌಡಿಯಾ ಶೀನ್ಬಾಮ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪುನರುತ್ಪಾದನೆ ಚಳುವಳಿ (ಮೊರೆನಾ) ಪಕ್ಷವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ.

> ಮೆಕ್ಸಿಕೋದ ಬಗ್ಗೆ :

• ರಾಜಧಾನಿ : ಮೆಕ್ಸಿಕೋ ಸಿಟಿ

• ಸರ್ಕಾರ : ಫೆಡರಲ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಗಣರಾಜ್ಯ

• ಯುನೈಟೆಡ್ ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್, ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ದೇಶ.

• ಪ್ರದೇಶದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ 13 ನೇ ದೊಡ್ಡ ದೇಶವಾಗಿದೆ.

• ಇದು 10 ನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದೆ ( 130 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆ).

• ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದೇಶವಾಗಿದೆ.( ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಮತ್ತು ಅರ್ಜೆಂಟೀನಾ ಮೊದಲನೇ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸುತ್ತವೆ.)

     - ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕಾ ಎಂದರೆ, ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕದ ದೇಶಗಳು ಎಂದರ್ಥ.

• ಗಡಿಭಾಗದ ದೇಶಗಳು :

 - ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಭೂ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ, ಆಗ್ನೇಯಕ್ಕೆ ಗ್ವಾಟೆಮಾಲಾ ಮತ್ತು ಬೆಲೀಜ್; ಹಾಗೆಯೇ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಮಹಾಸಾಗರ, ಆಗ್ನೇಯಕ್ಕೆ ಕೆರಿಬಿಯನ್ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಗಲ್ಫ್ ಆಫ್ ಮೆಕ್ಸಿಕೊದೊಂದಿಗೆ ಕಡಲ ಗಡಿಗಳು.

• ಭೂಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ :

 - ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ 

 - ಅಕ್ಷಾಂಶ: 14° ಮತ್ತು 33°N ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳ ನಡುವೆ ಇದೆ.

 - ರೇಖಾಂಶ: 86° ಮತ್ತು 119°W ರೇಖಾಂಶಗಳ ನಡುವೆ ಇದೆ.

 - ಮೆಕ್ಸಿಕೋ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಪ್ಲೇಟ್‌ನಲ್ಲಿದೆ.

 - ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳು : 

   1. ಸಿಯೆರಾ ಮ್ಯಾಡ್ರೆ ಓರಿಯಂಟಲ್.

   2. ಸಿಯೆರಾ ಮಾಡ್ರೆ ಆಕ್ಸಿಡೆಂಟಲ್.

   3. ಸಿಯೆರಾ ಮ್ಯಾಡ್ರೆ ಡೆಲ್ ಸುರ್.

 - ಪ್ರಮುಖ ನದಿಗಳು :

  1. ಕೊಲೊರಾಡೊ 

  2. ರಿಯೊ ಗ್ರಾಂಡೆ

  3. ಬಲ್ಸಾಸ ನದಿ.

---------------------------------------------------------------------------

3}ನಾಟ ಪ್ರಥ : "ಬಾಲಕಿಯರ ಮಾರಾಟ" 

ಸುದ್ದಿ : 

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗ (ಎನ್‌ಎಚ್‌ಆರ್‌ಸಿ) ಗುರುವಾರ ಕೇಂದ್ರ ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನ್, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನಾಟ ಪ್ರಥ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅಭ್ಯಾಸದ ಕುರಿತು ವರದಿ ನೀಡುವಂತೆ ನೋಟಿಸ್ ನೀಡಿದೆ.

> ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗದ ನೋಟಿಸ್ ಪ್ರಕಾರ :

" NHRC, ಭಾರತವು 'ನಟ ಪ್ರಾಥ'ವನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಗಳ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಕ್ಕದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ. ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ."

ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ 2019 ರಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯ ತಂದೆಯೇ ಮಗಳನ್ನು ಮದುವೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 2.5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಮಾರಿರುವುದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗದ ತನಿಖಾ ತಂಡಕ್ಕೆ ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ.

> ನಾಟ ಪ್ರಥದ ಬಗ್ಗೆ : (ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗದ ಪ್ರಕಾರ )

• ಇದು ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪದ್ಧತಿಯಾಗಿದೆ.

• ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಗುಜರಾತ್‌ನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳನ್ನು ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರು ಮದುವೆಯ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

• ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭಿಲ್ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

• "ಸ್ಟಾಂಪ್ ಪೇಪರ್‌ನ" ಮೂಲಕ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ಅಥವಾ ಅಪ್ರಾಪ್ತ ಬಾಲಕಿಯರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

> ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ : 

• ಸ್ಥಾಪನೆ : 12 ನೇ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1993 ರಂದು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

• ಕಾನೂನು : ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾಯಿದೆ (PHRA), 1993 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು ಇದು ಶಾಸನಾತ್ಮಕ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.

• ಉದ್ದೇಶ : ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಜೀವನ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಘನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಗೊಳಿಸುವುದು.

• ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು : 

 1. ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ (ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಕಾಯಿದೆ, 2006

 2. ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ (ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಕಾಯಿದೆ, 2019.

• ಸಂಯೋಜನೆ:

 - ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ( ಭಾರತದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಅಥವಾ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು).

 - ಐದು ಪೂರ್ಣಾವಧಿ ಸದಸ್ಯರು.

 - ಏಳು ಡೀಮ್ಡ್ ಸದಸ್ಯರು.

• ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಧ್ಯಕ್ಷ : ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ ಅರುಣ್ ಮಿಶ್ರಾ.

---------------------------------------------------------------------------

4}ವಿಶ್ವ ಸಂಪತ್ತು ವರದಿ 2024

 ಸುದ್ದಿ : 

• 2022 ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 2023 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ (HNWI) 12.2% ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

>ವಿಶ್ವ ಸಂಪತ್ತು ವರದಿ 2024 ಬಗ್ಗೆ:-

• ಬಿಡುಗಡೆ: "ಕ್ಯಾಪ್ಜೆಮಿನಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ".

• HNWI ಅವರ ಸಂಪತ್ತು 2023 ರಲ್ಲಿ 4.7% ರಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಿಸಿ $86.8 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ತಲುಪಿದೆ .

• ವಿಶ್ವದ HNWI ಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಶೇಕಡಾ 5.1% ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ , ಅಂದರೆ 22.8 ಮಿಲಿಯನ್.

• 2022 ($ 1,286.7 billion)ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 2023ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ HNWI ಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪತ್ತು ಶೇಕಡಾ 12.2% ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಅಂದರೆ, $1445.7 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್.

• ದೇಶದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬಂಡವಾಳೀಕರಣವು 2023 ರಲ್ಲಿ 29.0% ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

• GDP ಯ ಶೇಕಡಾವಾರು ದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಳಿತಾಯವು, 2023 ರಲ್ಲಿ 33.4 % ಕ್ಕೆ ಎರಿದೆ.