6TH JUNE CURRENT AFFAIRS

 1}PraVaHa (ಪ್ರವಾಹ)Software -ISRO

>ಸುದ್ದಿ :- 

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) PraVaHa ಎನ್ನುವ ಹೊಸ ಕಂಪ್ಯೂಟೇಷನಲ್ ಫ್ಲೂಯಿಡ್ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ (CFD) ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ.

>ಇಸ್ರೋ ಬಗ್ಗೆ :-

• ಸ್ಥಾಪನೆ :- 1969.

• ಕಾರ್ಯ : ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

• ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ : ಬೆಂಗಳೂರು , ಕರ್ನಾಟಕ

• ಗುರಿ : ISRO ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

•ಡಾ. ವಿಕ್ರಮ್ ಸಾರಾಭಾಯ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ 1962 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಿತಿಯನ್ನು (INCOSPAR) ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.

•ISRO ಸ್ಥಾಪನೆ: INCOSPAR ಬದಲಿಗೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿಶಾಲವಾದ ಉದ್ದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯೊಂದಿಗೆ ISRO ಅನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1969 ರಂದು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

> ISRO ಯಶಸ್ವಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು :- 

1. ಆರ್ಯಭಟ, 1975 :

 ಏಪ್ರಿಲ್ 19, 1975 ರಂದು ರಷ್ಯಾದ ವೋಲ್ಗೊಗ್ರಾಡ್ ಉಡಾವಣಾ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಸೋವಿಯತ್ ಕಾಸ್ಮೊಸ್ -3 ಎಂ ರಾಕೆಟ್ ಮೂಲಕ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

2. ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಪಗ್ರಹ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (INSAT) ಸರಣಿ, 1983 :

• ಇನ್ಸಾಟ್ ಸರಣಿಯು ಭಾರತದ ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ತಂದಿತು.

• INSAT ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಂವಾದಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

3. GSAT ಸರಣಿ : 

• ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಸಂವಹನ ಉಪಗ್ರಹಗಳಾಗಿವೆ.

• ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಆಡಿಯೋ, ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿಡಿಯೋ ಪ್ರಸರಣಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

4. ಚಂದ್ರಯಾನ-1, 2008 :

• ಚಂದ್ರನತ್ತ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಿಷನ್ ಆಗಿತ್ತು.

• ಅಕ್ಟೋಬರ್ 22, 2008 ರಂದು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆಗೊಂಡಿತು.

5. ಮಾರ್ಸ್ ಆರ್ಬಿಟರ್ ಮಿಷನ್ (MOM), 2014 : 

• ಮಾರ್ಸ್ ಆರ್ಬಿಟರ್ ಮಿಷನ್ ಮೂಲಕ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ MOM ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.

• ಭಾರತವು ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಗ್ರಹ ಮಂಗಳವನ್ನು ತಲುಪಿದ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಯಿತು.

• ರಾಷ್ಟ್ರದ ಮೊದಲ ಅಂತರಗ್ರಹ ಮಿಷನ್ ಕೂಡ ಆಗಿತ್ತು.

• ನವೆಂಬರ್ 5, 2013 ರಂದು ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದಿಂದ PSLV-C25 ರಾಕೆಟ್ ಮೂಲಕ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

• ಮಂಗಳನ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿದ ನಾಲ್ಕನೇ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆ.

• MOM ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 24, 2021 ರಂತೆ 7 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿದೆ.

6. ಚಂದ್ರಯಾನ-3 :

• ಜುಲೈ 14, 2023 ರಂದು ಚಂದ್ರಯಾನ-3 ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ ಸತೀಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಉಡ್ಡಯನ ಮಾಡಿತು.

• ಆಗಸ್ಟ್ 5, 2023 ರಂದು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯು ಚಂದ್ರನ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿತು.

• ಆಗಸ್ಟ್ 23, 2023 ರಂದು ಲ್ಯಾಂಡರ್ ಚಂದ್ರನ ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವದ ಬಳಿ ಯಶಸ್ವಿ ಸ್ಪರ್ಶ ಮಾಡಿತು. ಈ ತುದಿಯನ್ನು "ಶಿವಶಕ್ತಿ".

ಇಸ್ರೋದ ಭವಿಷ್ಯದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ :

1. ಚಂದ್ರಯಾನ-4 :

• ಚಂದ್ರನ ವಿಕಾಸದ ಹಾದಿಯನ್ನು ನ್ಯಾವಿಗೇಟ್ ಮಾಡುವುದು.

• ರಿಟರ್ನ್ ಮಿಷನ್‌ಗೆ ಸಂಭಾವ್ಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ.

2. LUPEX :

• ISRO ಮತ್ತು JAXA (ಜಪಾನ್) ನಡುವಿನ ಸಹಯೋಗದ ಪ್ರಯತ್ನವು ಚಂದ್ರನ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.

• ನೀರಿನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವುದು LUPEX ನ ಉದ್ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.

3. XPoSat (ಎಕ್ಸ್-ರೇ ಪೋಲಾರಿಮೀಟರ್ ಉಪಗ್ರಹ) :

• ಇದು ತೀವ್ರವಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಖಗೋಳ ಎಕ್ಸ್-ರೇ ಮೂಲಗಳ ವಿವಿಧ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮೀಸಲಾದ ಪೋಲಾರಿಮೆಟ್ರಿ ಮಿಷನ್ ಆಗಿದೆ.

4. ನಿಸಾರ್: NASA-ISRO SAR (NISAR) :

 •ನಾಸಾ ಮತ್ತು ISRO ಜಂಟಿಯಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತಿರುವ ಕಡಿಮೆ ಭೂಮಿಯ ಕಕ್ಷೆ (LEO) ವೀಕ್ಷಣಾಲಯವಾಗಿದೆ.

5. ಗಗನ್ಯಾನ್ :

• ಗಗನ್ಯಾನ್ ಮಿಷನ್ ಮಾನವರನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸುವ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಭೂಮಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

6. ಶುಕ್ರಯಾನ್ 1 :

• ಇದು ಶುಕ್ರನ ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಚಟುವಟಿಕೆ, ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ, ಗಾಳಿಯ ವೇಗ, ಮೋಡದ ಹೊದಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಗ್ರಹಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

__________________________________________________

2} 1,000 ಸಂಚಿತ ದಿನಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ :

ಸುದ್ಧಿ:-

ಓಲೆಗ್ ಕೊನೊನೆಂಕೊ-ರಷ್ಯಾದ ಗಗನಯಾತ್ರಿ 1,000 ದಿನಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.ಎಂದು ರಷ್ಯಾದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆ ರೋಸ್ಕೋಸ್ಮಾಸ್ ಬುಧವಾರ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.

> ಓಲೆಗ್ ಕೊನೊನೆಂಕೊ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ:-

• ಏಪ್ರಿಲ್ 2008 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ISS ಗೆ ಅವರ ಮೊದಲ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಡಿಶನ್ ಆಗಿತ್ತು.

• ಓಲೆಗ್ ಕೊನೊನೆಂಕೊ ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1,000 ದಿನಗಳ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

• ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಕೊನೊನೆಂಕೊ ISS ಗೆ ಐದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.

• ಇದು ಅವರ ಮೊದಲ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲ ,ಫೆಬ್ರವರಿ 2024 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿ ಗೆನ್ನಡಿ ಪಡಲ್ಕಾ ಅವರು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಹೊಂದಿದ್ದ 878 ದಿನಗಳ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಮೀರಿಸಿದ್ದರು.

> ರೋಸ್ಕೋಸ್ಮಾಸ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ :-

• ಇದು ರಷ್ಯಾದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.

• ಸ್ಥಾಪನೆ :- 

- ಇದನ್ನು 25 ಫೆಬ್ರವರಿ 1992 ರಂದು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

- 1950 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಸೋವಿಯತ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು.

- 1991 ರಲ್ಲಿ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ವಿಸರ್ಜನೆಯ ನಂತರ ರೋಸ್ಕೋಸ್ಮೊಸ್ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು.

• ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿ :- ಮೊಸ್ಕೋ 

• ಸಾಧನೆಗಳು :- 

- ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿದೆ -- ಯೂರಿ ಗಗಾರಿನ್ (ಗಗನಯಾತ್ರಿ) ಏಪ್ರಿಲ್ 1961 ರಂದು.

- ಭೂಮಿಯ ಮೊದಲ ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹ : "ಸ್ಪುಟ್ನಿಕ್ 1" ( ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4, 1957 ರಂದು ).

- ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನಿಲ್ದಾಣ - ಸ್ಯಾಲ್ಯುಟ್ 1 ( DOS-1 ) ಏಪ್ರಿಲ್ 19, 1971 ರಂದು.

__________________________________________________

3}ಮಹಾರಾಣಿ ದೇವಾಲಯ

ಸುದ್ದಿ: 

ಜಮ್ಮು & ಕಾಶ್ಮೀರ ನಲ್ಲಿರುವ ಮಹಾರಾಣಿ ದೇವಾಲಯವು ಬೆಂಕಿಗೆ ಆಹುತಿಯಾಗಿದೆ.

>ಮಹಾರಾಣಿ ದೇವಾಲಯದ ಬಗ್ಗೆ :

• ಸ್ಥಳ :- ಗುಲ್ಮಾರ್ಗ, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ.

• ಸ್ಥಾಪನೆ:- 

1915 ರಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಜ ಹರಿ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಪತ್ನಿ ಮೋಹಿನಿ ಬಾಯಿ ಸಿಸೋಡಿಯಾ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು

•ಮೂಲತಃ ಮೋಹಿನೇಶ್ವರ ಶಿವಾಲಯ ಅಥವಾ ರಾಣಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು.

•ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಲನಚಿತ್ರ ಆಪ್ ಕಿ ಕಸಮ್‌ನ "ಜೈ ಜೈ ಶಿವ ಶಂಕರ್" ಹಾಡನ್ನು ಇದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.

• ದೇವಾಲಯವು ಶಿವ ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ.

• ಡೋಗ್ರಾ ರಾಜರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಿದೆ.

     -----------------------------------------------------------------